Duurzame woningen en gebouwen zijn vaak gezonder voor bewoners en gebruikers. Ook zijn ze energiezuiniger en beter voor het milieu dan traditionele woningen. Duurzaam bouwen bespaart ook grondstoffen.

• Ontwerpen van duurzame gebouwen
• Milieuprestaties van gebouwen meten
• Duurzame wijken en steden
• Overheid kiest voor duurzame gebouwen

Duurzaam bouwen is meer dan energiebesparing

Duurzaam bouwen betekent dat woningen, gebouwen en andere bouwwerken ontwikkeld en gebruikt worden met respect voor mens en milieu. Het gaat bij duurzaam bouwen niet alleen om energiebesparing in huizen en gebouwen, maar bijvoorbeeld ook om:

• gebruik van duurzame materialen die rekening houden het milieu en de gezondheid van bewoners en gebruikers;
• een gezond binnenmilieu bijvoorbeeld door goede ventilatie om vocht, schimmel en ophoping van schadelijke stoffen te voorkomen;
• prettige en leefbare huizen, gebouwen, wijken en steden;
• duurzaam slopen, om de materialen die vrijkomen bij de sloop opnieuw te kunnen gebruiken (hergebruik en recycling);
• verantwoord watergebruik;
• voorkomen dat grondstoffen voor bouwmaterialen uitgeput raken.

Bij duurzaam bouwen worden allerlei termen en begrippen gebruikt. Deze begrippen staan toegelicht in een begrippenlijst.

Regels voor bouwen en verbouwen

Aan het (ver)bouwen en gebruik van woningen en andere gebouwen zijn regels verbonden. In het Bouwbesluit staan de minimale bouwtechnische voorschriften waaraan gebouwen moeten voldoen. Dit zijn voorschriften op het gebied van veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu.

Strategieën duurzaam bouwen

Er zijn verschillende strategieën (benaderingen, visies, stappen of richtlijnen) voor het ontwerp van duurzame woningen en gebouwen. De meest bekende en nog steeds actuele strategie is de Trias Energetica. Dit is een strategie voor het besparen van energie. In het Informatieblad strategieën duurzaam bouwen en verbouwen staat een compleet overzicht van de verschillende strategieën.

Duurzaam bouwen op school

De Rijksoverheid stimuleert duurzaam bouwen in het bouwonderwijs bij mbo, hbo en wo. Want de studenten van nu zijn de bouwvakkers, aannemers en architecten van later. Hoe eerder ze met methoden voor duurzaam bouwen in aanraking komen, hoe vanzelfsprekender ze deze later in hun werk gebruiken.

Daarom heeft de Rijksoverheid de opdracht gegeven voor het opstellen van de publicatie Basisdoc: XS 2 duurzaam bouwen. De publicatie is een hulpmiddel bij leerdoelen en leerstof voor duurzaam bouwen en duurzame stedenbouw. Aan bod komen onderwerpen als:

• energie;
• materialen;
• drinkwater;
• binnenmilieu en gezondheid;
• leefomgeving.

Innovatie door duurzaam bouwen

Duurzaam bouwen zet aan tot innovatie en productontwikkeling. Producten die nu standaard gebruikt worden, zijn ontwikkeld vanuit duurzaam denken. Bijvoorbeeld verf op waterbasis en zogenaamde ‘high-solid’-verven met minder schadelijke stoffen.

Ook op het gebied van energiebesparing is sprake van innovatie. Onder andere dankzij de wetgeving (de energieprestatie van gebouwen (EPC)) ontwikkelde de industrie onder meer zuinige HR-verwarmingsketels en ventilatiesystemen. Ook wordt steeds meer gebruik gemaakt van duurzame energie door de inzet van warmtepompen, zonneboilers en zonnepanelen.

Subsidies voor duurzaam (ver)bouwen

Duurzaam bouwen en verbouwen draagt bij aan een beter milieu en een gezonde woon- en werk-omgeving. Daarom ondersteunt de Rijksoverheid duurzaam bouwen met subsidies.
Enkele voorbeelden zijn:

• Groenregeling: goedkope financiering voor duurzaam vastgoed;
• Tender NESK: voor energiezuinige scholen en kantoren;
• MIA: belastingvoordeel voor duurzame bedrijfsinvesteringen.

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) heeft meer informatie over regelingen en subsidies voor duurzaam bouwen.

Subsidies gemeente en provincie

Er zijn ook diverse subsidies bij gemeenten en provincies. Raadpleeg daarvoor uw eigen provincie of gemeente.

Duurzaam verbouwen

Een verbouwing kan een handig moment zijn om energiebesparende maatregelen te nemen in uw huis. Denk bijvoorbeeld aan isolatieglas, spouwmuurisolatie en een HR-ketel. Er zijn subsidies beschikbaar om uw huis energiezuiniger te maken.